Mantelzorg ondersteuning in 2021

Naast groepsgerichte activiteiten zoals cursussen, trainingen en bijeenkomsten, bood Manteling in 2021 individuele ondersteuning aan mantelzorgers. De manieren waarop dat gebeurde, worden hieronder beschreven.

|||| BELCONTACTEN
Dit jaar werden de bij Manteling ingeschreven mantelzorgers uit de gemeente Vlissingen gebeld. In de praktijk blijkt dat van deze belcontacten een preventieve werking uitgaat. Mantelzorgers worden door Manteling telefonisch benaderd en krijgen informatie en advies, vaak nog voordat er grote problemen in de mantelzorgsituatie zijn ontstaan. Een belcontact verlaagt de drempel om later, als mantelzorgtaken zwaarder worden, met Manteling contact op te nemen.
De mantelzorgers reageerden vaak blij verrast op het telefoontje. Niet alleen omdat men een luisterend oor kreeg, maar ook omdat er werd meegedacht over de mantelzorgsituatie. De telefoontjes resulteerden soms in vervolggesprekken of aanmeldingen voor bijvoorbeeld een cursus of activiteit. Ook werd informatie gegeven en opgestuurd over onderwerpen zoals: Persoons Gebonden Budget, indicaties voor zorg vanuit de Zorgverzekeringswet of de Wet Langdurige Zorg, respijtmogelijkheden en verlofregelingen voor werkende mantelzorgers.
Belcontacten blijken daarnaast grote waarde te hebben als vorm van nazorg na het overlijden van de verzorgde. Met de belcontacten bieden de mantelzorgcoördinatoren van Manteling een luisterend oor en brengen zij desgewenst mogelijkheden onder de aandacht om het leven na het verlies weer op te pakken.

“Wat bijzonder dat u nu belt. Ik heb grote zorgen om mijn moeder en ga morgen met haar mee naar de geriater. Wat staat me te wachten als de diagnose ‘dementie’ gesteld wordt?”

“Ik zit momenteel met een burn-out thuis. Hoe kan de zorg wat lichter voor me gemaakt worden en hoe ga ik met mijn werkgever in gesprek over mijn mantelzorgsituatie?”

|||| MANTELZORGMAKELAAR
Voor mantelzorgers die in een ingewikkelde mantelzorgsituatie zitten is een traject met een mantelzorgmakelaar bij uitstek geschikt. In het eerste gesprek wordt een uitgebreide scan van de mantelzorgsituatie gemaakt op de terreinen Zorg, Welzijn, Wonen, Arbeid, Inkomen en Netwerk. Vervolgens worden alle mogelijkheden voor de knelpunten verkend en in samenspraak met de mantelzorger(s) ingezet. Dit om de mantelzorg weer behapbaar te maken, ook naar de toekomst toe. Als er ook problemen zijn op het emotionele vlak (bijvoorbeeld schuldgevoel, het niet durven vragen van hulp) wordt er door middel van gesprekken hulp geboden.
Manteling heeft een gediplomeerd mantelzorgmakelaar in dienst, aangesloten bij de beroepsvereniging van mantelzorg makelaars. In 2021 werden er 27 trajecten uitgevoerd onder leiding van een mantelzorgmakelaar, zestien in de gemeente Middelburg, vijf in de gemeente Veere en zes in de gemeente Vlissingen.

“Door de scan van mijn mantelzorgsituatie werd me pas goed duidelijk waarom de mantelzorg zo knellend voelde. Ik was blij dat de mantelzorgmakelaar allerlei dingen voor me uitzocht. Mijn situatie is nu weer in balans.” 

|||| NETWERKVERSTERKING
Een sociaal netwerk is voor een mantelzorger van groot belang. Betrokken mensen uit het netwerk, zoals familie, vrienden, buren of kennissen kunnen een grote steun zijn voor een mantelzorger. Vanuit het netwerk kan men ondersteuning bieden in praktische zin, zoals bijvoorbeeld door klusjes voor iemand te doen, vervoer te bieden, of de mantelzorger even te vervangen. Maar ook in emotionele zin kan iemand uit het eigen netwerk waardevol zijn door iemand een luisterend oor en bemoediging te bieden. Bij elk gesprek dat Manteling voert met mantelzorgers, wordt er een inventarisatie gemaakt van het eigen sociale netwerk. Soms durven mantelzorgers geen beroep te doen op hun netwerk, door nare ervaringen uit het verleden of door vraagverlegenheid. In de praktijk blijkt echter dat mensen graag iets voor een ander willen doen, als het maar niet elke week terugkomt. Een effectieve methode om het sociale netwerk te activeren en in te zetten is het netwerkberaad.

|||| NETWERKBERAAD
Het netwerkberaad is een effectieve methode om het sociale netwerk te activeren en in te zetten, om aanbodverlegenheid te doorbreken en te faciliteren dat mensen ook gewoon af en toe iets kunnen doen zonder volledig in de hulpvraag te worden gezogen. Tijdens een netwerkberaad wordt er gezocht naar oplossingen binnen het netwerk van de mantelzorger om deze te ontlasten. Door de mensen uit het netwerk van de mantelzorger samen te brengen en mee te laten denken, ontstaan vaak creatieve ideeën om knelpunten op te lossen. De ervaring leert dat er ook meer verbondenheid ontstaat binnen het netwerk. In een roulatiesysteem wordt vervolgens het netwerk ingezet om hulp en ondersteuning te bieden aan de mantelzorger. Door corona werd er in 2021 slechts één keer een netwerkberaad gehouden.

|||| NOODFONDS
Het Noodfonds werd ook in 2021 ingezet om overbelaste mantelzorgers te ontlasten die acuut respijtzorg nodig hadden. In Middelburg werden drie aanvragen gedaan en uitgevoerd. Een vierde aanvraag werd intern in de familie opgelost. In Veere werden twee aanvragen gedaan en zijn oplossingen gevonden waarbij inzet van het Noodfonds overbodig was. In Vlissingen was het voor mantelzorgers niet meer mogelijk om gebruik te maken van het Noodfonds.

|||| MANTELOZORGVERKLARING
Ook dit jaar kregen we door corona veel vragen en aanvragen voor een mantelzorgverklaring. Met deze verklaring konden mantelzorgers bijvoorbeeld als begeleider mee naar binnen bij een arts en ongestoord over straat tijdens de avondklok. De steeds wisselende coronamaatregelen bezorgden veel mantelzorgers behoorlijk wat stress. Door het geven van advies en het toesturen van een verklaring konden mantelzorgers direct geholpen worden.

“Gelukkig hadden we net de mantelzorgverklaring binnen, toen mijn moeder naar het ziekenhuis in Goes moest. We konden nu zonder stress  mee naar de diverse doktersbezoeken en ‘s avonds nog over straat. Daarvoor onze dank!”

|||| MANTELZORG EN WONEN, EEN NIEUWE TREND?
Het was opvallend dat in het voorjaar van 2021 er een zestal vragen kwamen om advies op het gebied van Mantelzorgwoningen. In vijf gevallen wilden mantelzorgers een mantelzorgwoning plaatsen of bouwen voor (schoon-)ouders en in één geval wilde de mantelzorger juist op het terrein van de hulpvrager gaan wonen om hem te kunnen helpen zodat deze in zijn huisje kon blijven wonen en niet zou vereenzamen na het recente overlijden van zijn vrouw. We konden hen allen advies geven en van de vereiste mantelzorgverklaring voorzien. In één geval hebben we de mantelzorger doorverwezen naar MantelzorgNL en Movisie vanwege de wens van betrokkenen om naast de mantelzorgwoning ook een respijtzorgwoning (voor tijdelijke opvang) te kunnen zetten. Manteling heeft nog niet eerder zoveel adviesaanvragen voor mantelzorgwoningen gehad in een jaar. Wellicht dat deze trend zich in de toekomst verder gaat doorzetten.