De vrijwilligers in 2021

Sinds 1995 zet Manteling vrijwilligers in bij kwetsbare burgers. Zij vormen het warme hart van de organisatie; zij gaan het contact aan, zij bieden een luisterend oor, oprechte aandacht en hun tijd aan de ander. Daarmee ontstaat een betekenisvol contact dat waardevol is voor zowel de hulpvrager als voor de vrijwilliger. En in veel gevallen krijgt ook de mantelzorger met de komst van een vrijwilliger ruimte en tijd voor zichzelf. In 2021 nam het aantal vrijwilligers af met 8% tegenover het jaar 2020. 379 vrijwilligers bezochten 1075 hulpvragers. Zie voor een verklaring van deze afname het hoofdstuk ‘Manteling in cijfers’.

In 2021 was het coronavirus nog onder ons waardoor de inzet van vrijwilligers soms werd belemmerd. Periodes met strenge maatregelen werden afgewisseld met periodes van versoepelingen. Met de mogelijkheid tot vaccineren ging in de zomerperiode voor veel mensen de wereld weer een beetje open en konden ontmoetingen weer in fysieke zin plaatsvinden. In het najaar bleek het aantal besmettingen weer dusdanig te stijgen dat we opnieuw te maken kregen met strenge maatregelen die de onderlinge ontmoetingen soms verhinderden. Soms werden ontmoetingen uitgesteld om besmettingen te voorkomen. En soms werd het wel of niet gevaccineerd zijn een criterium dat invloed had op ontmoetingen of deelname aan een activiteit.
Door angst voor het virus of door de coronamaatregelen werden kennismakingen soms opgeschort waardoor enkele hulpvragers en vrijwilligers moesten wachten tot een koppeling van start kon gaan. Men miste daardoor het contact met anderen, ook onderling omdat bijeenkomsten vooral digitaal plaatsvonden. Door het isolement nam de eenzaamheid merkbaar toe, vooral onder hulpvragers. Dat motiveerde veel vrijwilligers om hun belangrijke inzet wel te blijven leveren.

Bij Manteling werd in 2021 door het team vooral vanuit huis gewerkt en via de telefoon of digitaal contact gehouden met de vrijwilligers. Het aansturen van en betrokken blijven bij de vrijwilligers gebeurde op afstand. Desondanks bleven de coördinatoren zich inspannen om vrijwilligers goed te begeleiden, een zorgvuldige match met een hulpvrager te maken en vooral interessant en boeiend vrijwilligerswerk te blijven aanbieden.
Om zoveel mogelijk vrijwilligers ‘erbij te houden’ in de perioden dat we elkaar niet konden ontmoeten, organiseerde we een aantal online bijeenkomsten om vrijwilligers en mantelzorgers digitaal bij te spijkeren; de zogenaamde ‘Digitale Ontdekkingstocht’. Vrijwilligers en mantelzorgers werden daardoor steeds vaardiger in het online contact houden met anderen, in het bijwonen van digitale vergaderingen en bijeenkomsten en in het deelnemen aan digitale trainingen.
In juni 2021 werd voor nieuwe VPTZ vrijwilligers een digitale introductietraining georganiseerd door de VPTZ-Academie. Ook konden vrijwilligers een online training ‘Pijn in de palliatieve fase’ volgen.  De jaarlijkse workshops ‘Tilvaardigheid’ en ‘Ziekenverzorging aan bed’ konden voor kleine groepjes wel fysiek worden georganiseerd.
Zodra de maatregelen het toelieten, organiseerden we buitenactiviteiten voor groepen vrijwilligers. Er werd samen gewandeld en het jaarlijkse uitje van Manteling in de vorm van een stegentocht door Middelburg werd met veel enthousiasme ontvangen.

|||| KOFFIETIJD
Deze ontmoetingen in kleine groepjes onder begeleiding van een vrijwilliger konden tussen de maatregelen door mondjesmaat doorgaan. Er werd meebewogen met de mogelijkheden die er waren. Soms werd een afspraak uitgesteld, soms vonden ontmoetingen één-op-één plaats of werd het contact telefonisch voortgezet. Op welke manier dan ook, het contact met de hulpvragers bleef wel doorgaan. Deze contacten waren voor de hulpvragers lichtpuntjes in een lastige tijd. Met de versoepelingen in de zomer kon men elkaar weer ontmoeten en om dat te vieren, ging de coördinator van Manteling bij alle koffietijdgroepjes op bezoek met een heerlijke taart. De koffietijd ontmoetingen blijken van grote meerwaarde voor alle deelnemers.

|||| NETWERKCOACHING
Een sociaal netwerk is voor iedereen van belang en kan voorkomen dat iemand zich sociaal geïsoleerd en/of eenzaam voelt. Door middel van gesprekken en de methodiek ‘Natuurlijk een netwerkcoach’ kan een vrijwillige netwerkcoach iemand helpen om de eigen contacten te versterken of uit te breiden.
In 2021 ging ondanks het hoge aantal coronabesmettingen een aantal netwerkcoach trajecten van start maar men was erg voorzichtig. Soms werden trajecten onderbroken of uitgesteld omdat betrokkenen terughoudend waren om elkaar te ontmoeten. Na de zomer werden de meeste trajecten weer hervat.

|||| STUDENTEN
Ieder jaar melden studenten zich aan van de HZ opleidingen Social Work, Pedagogiek en Verpleegkunde om een jaar vrijwilligerswerk te doen voor Manteling. Voor veel hulpvragers is het contact met een jonge vrijwilliger waardevol. Zeker voor de jonge mantelzorgers en hulpvragers die deelnemen aan Maatje voor Jou! is het fijn om samen met een jonge vrijwilliger wat te ondernemen.
Studentvrijwilligers worden goed begeleid, krijgen scholing en krijgen de gelegenheid om tijdens intervisiebijeenkomsten hun ervaringen te delen. Voor hun is het een waardevol jaar dat richting kan geven aan de rest van hun studie en hun loopbaan binnen zorg en welzijn.
De vrijwilligersmarkt vond ook in 2021 digitaal plaats. Ook omdat er minder gastlessen gegeven konden worden om studenten te informeren over het vrijwilligerswerk bij Manteling, meldden zich aanmerkelijk minder studenten aan dan in vorige jaren. Mede hierdoor nam het totale aantal vrijwilligers in 2021 af.

Zie voor een overzicht van de inzet van vrijwilligers per doelgroep in 2021 het hoofdstuk ‘Manteling in cijfers’.