Jan, vrijwilliger St. Jans hospice De Casembroot

Zo nu en dan trekt Jan Franse (1945) eropuit per mountainbike, samen met zijn kleinzoon van 7. Eigenlijk moet hij daar misschien maar
mee stoppen, vindt hij: ‘Ik merk dat ik sneller val en niet meer de behendigheid van vroeger heb.’

Ter gelegenheid van de verschijning van de brochure ‘Samen Ouder Worden in Middelburg’ is Jan geïnterviewd over zijn vrijwilligerswerk. Dit artikel is onderdeel van de brochure en met toestemming geplaatst. De foto is gemaakt door Anda van Riet.

Jan is afkomstig uit Middelburg en is na wat omzwervingen – gestudeerd en gewoond in Amsterdam, verhuisd naar Zevenaar – naar zijn geboortestad
teruggekeerd. Hij is getrouwd, heeft vier kinderen en tien kleinkinderen. Tot aan zijn vervroegde pensioen in 2005 werkte hij als beleidsadviseur bij de Provinciale Raad voor de Volksgezondheid in Zeeland, het latere Scoop. Na zijn pensionering ging hij vrijwilligerswerk doen, ook in de zorg, zij het op andere fronten zoals zitting nemen in de cliëntenraad van verpleeghuis Ter Reede en in een aantal klachtencommissies.

Helpen daar waar nodig is
Hij is nu zo’n negen jaar al vrijwilliger bij het Sint Jans Hospice De Casembroot. ‘In die laatste rol sta ik op de werkvloer, aan het bed. Een mooie afsluiting van mijn zorgcarrière. De vragen rondom leven en dood hebben mij altijd gefascineerd. Je kunt iets betekenen door die laatste levensfase zo comfortabel mogelijk te maken. Er heerst een goede sfeer, het is echt niet alleen droefenis en ellende. En er kan echt heel veel. Regelmatig wordt er gebruik gemaakt van de Wens Ambulance. Daarmee kan iemand naar een voetbalwedstrijd in Rotterdam of een rondje maken over de boulevard in Vlissingen.’ Voor het vrijwilligerswerk in het hospice is het belangrijk om goed te kunnen luisteren. En om afstand te kunnen nemen als je de deur van het hospice achter je dichttrekt. ‘Dat is de ene keer makkelijker dan de andere keer. Wat ik moeilijk vind, is als de mensen de leeftijd hebben van mijn kinderen. Dan zie je bij de intake het geboortejaar en dan schrik je even, dat is confronterend.’
Ervaring in de zorg is niet nodig. ‘We helpen de verpleegkundigen daar waar dat nodig is. We zijn gastheer of gastvrouw: je ontvangt bezoekers, en begeleidt hen naar de kamer van de bewoner. Je zorgt voor gezelligheid en helpt het verblijf van de bewoners zo aangenaam mogelijk te maken. Soms ga je bij iemand zitten die het moeilijk vindt om alleen te zijn. Je kijkt samen televisie of je leest voor uit de krant.’ 

Zorg bijtijds voor een netwerk
Leeftijd is maar een getal, Jan Franse is de eerste om dat toe te geven. Hij hoort duidelijk bij de groep ‘vitale senioren’, zoals het mountainbiken al illustreerde. Hij is bijvoorbeeld aangesloten bij een loopgroep van atletiekvereniging Dynamica. ‘Toch merk je dat je ouder wordt. Niet alles gaat meer even soepel en gebeurtenissen in mijn omgeving drukken me met de neus op de feiten.’ Jan leidt een relaxed leven. ‘Ik geniet ervan om geen wekker te hoeven zetten. Hoewel af en toe een wekker zetten goed is’, lacht hij. ‘Dan waardeer je die keren dat je het niet hoeft te doen weer meer. Mijn vrouw en ik hebben veel geluk. Daar zijn we ons erg van bewust. We zijn allebei gezond, en dat geldt ook voor onze kinderen, hun partners en de kleinkinderen. We hebben in ons gezin weinig tegenslag gehad. Het leven is, dat realiseer ik me steeds meer, toch een soort loterij. Het hebben van een ongeneeslijke ziekte of overlijden. Je hebt er geen invloed op, het overkomt je.’

Wat je tot op zekere hoogte wel zelf in de hand hebt, is het zorgen voor een netwerk. ‘Als je dat niet, of niet meer hebt, komt de eenzaamheid al snel om de hoek kijken. Mijn boodschap: zorg bijtijds voor een goed netwerk van buren, vrienden, familie en kennissen. Met vrijwilligerswerk maak je vrienden. Ga als vrijwilliger aan de slag in je buurt, doe iets waar je talenten of interesses liggen. Zo heeft mijn vrouw veel plezier in tuinonderhoud. Dat doet ze bij verschillende mensen. Je kunt niet vroeg genoeg beginnen met het opbouwen van een netwerk. Praat met anderen over onderwerpen die je bezighouden. Zorg dat je contact hebt en onderhoudt met andere mensen. Onderneem samen uitstapjes. Sluit je aan bij een sportvereniging, een leesclub, een filmgroepje. Zorg dat je deel uitmaakt van een groep of groepje. Anders verkommer je. Daar moet je je van bewust zijn, of je nu jong of oud bent.

‘Zorg dat je zo lang mogelijk de regie kan voeren over je leven. Benut de mogelijkheden van het internet.

Lijkt het vrijwilligerswerk bij Manteling jou aantrekkelijk? Kijk dan op onze vacaturepagina, bel naar Manteling 0118- 553530 of mail naar info@mantelingwalcheren.nl.